Διαταραχές βάδισης στην νόσο Πάρκινσον

Ποιοι ειναι οι τύποι των διαταραχων βαδισης στην νόσο Πάρκινσον

• Η κλασική διαταραχή βάδισης είναι τα μικρά και αργά βήματα σαν να σέρνει κανείς τα πόδια του, με βήματα που συχνά μπορεί να μπερδεύονται. Η φυσιολογική αιώρηση των χεριών κατα τη βάδιση μπορεί να είναι μειωμένη ή και να λείπει, συνήθως από την πλευρά που νοσεί περισσότερο.

• Το 'Πάγωμα' (freezing) ανευρίσκεται στο 50% των ασθενών περίπου και είναι μια ξαφνική αίσθηση οτι το πόδι που προσπαθεί να ξεκινήσει την βάδιση είναι κολλημένο στο έδαφος. Ο ασθενής προσπαθεί να το σηκώσει αλλά είναι αδύνατον να 'ξεκολλήσει' από το έδαφος. Αυτό το φαινόμενο πολλές φορές οδηγεί σε πτώσεις, διότι στην προσπάθεια του ο ασθενής να ξεκινήσει με κολλημένο πόδι στο έδαφος, φέρνει τον κορμό του προς τα εμπρός εκτός άξονα, με αποτέλεσμα να χάνει την ισορροπία του και να πέφτει. 
Το 'πάγωμα΄ προτιμά να εμφανίζεται συνήθως:
α. κατα την έναρξη της βάδισης (δηλαδή όταν ένας ασθενής πχ σηκώνεται από την καρέκλα, και αφού σταθεί όρθιος, προσπαθεί να ξεκινήσει να περπατά)
β. όταν κανείς προσπαθεί να περάσει από ένα στενό πέρασμα, πχ φτάνει μπροστά από μία πόρτα, ή ανάμεσα σε δύο έπιπλα που βρίσκονται κοντά μεταξύ τους 
γ. στην αλλαγή κατεύθυνσης κατα την βάδιση, συγκεκριμένα στην στροφή
δ. σε έντονο άγχος ή βιασύνη 

• Η Ακούσια Επιτάχυνση: Οι ασθενείς αρχίζουν και επιταχύνουν ακούσια προς τα μπροστά, πολλοί το περιγράφουν σαν να τους 'σπρώχνει' κάτι από πίσω, σαν να μην μπορούν να σταματήσουν, και αυτό μπορεί να οδηγήσει σε πτώσεις.

Πώς αξιολογούνται οι διαταραχές βάδισης και τί μπορεί να κάνει ο νευρολόγος?

Για να αξιολογήσει τη βάδιση, η/ο νευρολόγος σας πρέπει να ρωτήσει λεπτομερώς το ιστορικό σας και θα χρειαστεί μία λεπτομερής νευρολογική εξέταση. Η/ο νευρολόγος μπορεί να αξιολογήσει αν υπάρχουν προβλήματα στην έναρξη της βάδισης, στο πρώτο βήμα, στην αιώρηση των άνω άκρων, την ταχύτητα βάδισης, το μήκος του βήματος κτλ .

Η φαρμακευτική αντιμετώπιση είναι εξατομικευμένη, ανάλογα με τις λεπτομέρειες του προβλήματος στον κάθε ασθενή και απαιτεί εξειδίκευση του νευρολόγου για το βέλτιστο αποτέλεσμα.

Πως μπορώ να αντιμετωπίσω ως ασθενής το πάγωμα?

Οι συμβουλές που δίνονται εδώ είναι μόνο ενδεικτικές και θα πρέπει να συζητηθούν με την/τον νευρολόγο σας και την/τον φυσιοθεραπευτή σας πριν τις υιοθετήσετε

• Για να μειώσουμε το πάγωμα της βάδισης υπάρχει η έννοια του ABCDΕ

Allocate sufficient time: Αφιερώστε επαρκή χρόνο σχεδιάζοντας την κίνησή σας πριν την πραγματοποιήσετε.

Break down the task: Αποδομήστε τη δραστηριότητα που έχετε να κάνετε ιδίως αν αυτή είναι σύνθετη όπως για παράδειγμα, η βάδιση σε μικρά βήματα. Αυτό μπορεί να βοηθήσει στην πραγματοποίηση της δραστηριότητας. Παράδειγμα τέτοιας αποδόμησης δραστηριότητας είναι ο σχεδιασμός νοητικά της κίνησης του ποδιού, πτέρνα κάτω-δάκτυλα κάτω.

Conscious effort: Συνειδητή προσπάθεια. Συγκεντρωθείτε πλήρως όσο προσπαθείτε να κάνετε κάθε βήμα επιτυχώς.

Dual task to avoid: Αποφύγετε ταυτόχρονες δραστηριοτήτες. Κάνετε ένα πράγμα ανά φορά. Η συγκέντρωση σε μία ενέργεια τη φορά βοηθά στην επίτευξη ταχύτερης και ομαλότερης κίνησης. Για παράδειγμα, αποφύγετε να μιλάτε στο κινητό σας όσο περπατάτε.

External cues: Χρησιμοποιείστε εξωτερικά ερεθίσματα.  Φωνητικές οδηγίες, το μέτρημα 1,2,3,4 πριν την έναρξη της βάδισης, και τα επιτόπια βήματα,  οπτικά ερεθίσματα μπροστά απο το πόδι που θελουμε να ανασηκωθεί,  μπορούν να βοηθήσουν να διατηρήσετε το ρυθμό βάδισης και το μήκος βήματος.  Ο ρόλος της φυσιοθεραπείας είναι πολυ σημαντικός στην εκπαίδευση σε τέτοιου είδους μεθόδους. 

• Για να συνεχίσετε τη βάδιση αφότου το πάγωμα έχει συμβεί

1. Παραμείνετε ήρεμοι !!!!! Το να επιμένετε να 'ξεκολλήσετε' το πόδι φέρνοντας τον κορμό προς τα μπροστά, δεν θα λύσει το πρόβλημα και μπορεί να οδηγήσει σε πτώσεις
2. Πάρτε μια βαθιά ανάσα και προσπαθήστε από την αρχή χρησιμοποιώντας τον πιο αποτελεσματικό για εσάς τρόπο για να ξανακάνετε ένα βήμα, π.χ. μετρώντας αριστερά-δεξιά- αριστερά-δεξιά, κάντε ένα βήμα προς τα πίσω/πλάγια κτλ
3. Το βήμα προς τα μπροστά θα πρέπει να ξεκινήσει με την πτέρνα στο έδαφος
4. Εάν κάποιος θέλει να βοηθήσει, ΔΕΝ πρέπει να σας σπρώχνει ή να σας τραβάει από τα χέρια, ή να σας παρακινεί με τα λόγια, διότι αυτό δεν λειτουργεί και σας αγχώνει! Είναι καλύτερα ένας συνοδός να παρέχει υποστήριξη από τα πλάγια, να μετράει ρυθμικά, να δημιουργήσει χώρο για βάδιση, ή να παρέχει ένα οπτικό ερέθισμα μπροστά από το πόδι σας (π.χ. να βάλει εγκάρσια το πόδι του μπροστά στο δικό σας παρακινώντας σας να περάσετε από πάνω)